(เรื่องนี้เขียนมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545 ในชุด หลังอานบุรี เป็นหลักฐานว่าไม่ได้เขียนเพื่อเสียดสีใครใน พ.ศ. นี้ ตัวละครต้นฉบับเป็นนัขการเมือง (อย่าคิดมาก ตัวละครทั้งเล่มเป็นสุนัขน่ะ) นำมาดัดแปลงให้เข้ากับท่านรัฐมนตรีรักชาติ)

เนื่องจากช่วงหลังท่านรัฐมนตรีรักชาติแสดงความฉลาดหลายครั้ง จนคนที่อิจฉาท่านกล่าวหาว่าท่านรัฐมนตรีรักชาติซื้อปริญญามา ท่านนรัฐมนตรีรักชาติจึงขอท้าคนกล่าวหาโดยยอมให้มีการสอบปากเปล่า ถ่ายทอดสดไปทั่วประเทศ เพื่อพิสูจน์ว่าท่านมีความรู้จริง

วันนี้เป็นวันสอบจริง สอบปากเปล่า

กล้องโทรทัศน์หนึ่งตัวจับที่พิธีกร หนึ่งตัวเล็งที่ใบหน้ารัฐมนตรี ตัวที่สามจับที่ผู้ชมที่นั่งเรียงรายในเงามืดของห้องส่ง สีหน้าท่านรัฐมนตรีมั่นใจอย่างยิ่ง

พิธีกรถาม "ระบบสุริยะมีดาวเคราะห์กี่ดวงครับ?"

ท่านตอบฉาดฉาน "เก้าดวง"

"ผิดครับ แปดดวง เพราะถอนพลูโตออกไป"

"เก้าดวง ข้อนี้ผมมั่นใจเต็มร้อย คุณยังเด็ก ไม่รู้อะไร ผมจะบอกให้ ตำราโหราศาสตร์โบราณบ่งชัดว่า ระบบสุริยะมีดาวเคราะห์เก้าดวง ดวงที่เก้าเคยโคจรระหว่างดาวพฤหัสกับดาวอังคาร แต่มันระเบิดเพราะถูกดาวหางชนกระจุยเลย"

"ใครเขียนตำรานั้น?"

"พ่อผมเขียน ตระกูลผมเคยเป็นโหรมาก่อน"

"แต่ไม่เคยมีหลักฐานทางดาราศาสตร์ว่ามีดวงที่เก้า..."

"โธ่! คุณนี่ จะไปเหลือหลักฐานอะไรเล่า ก็มันระเบิดเป็นผงไปนานนมแล้ว"

"เอาเป็นว่าข้อนี้ท่านตอบถูกก็แล้วกัน คำถามข้อต่อไปเป็นเรื่องภูมิศาสตร์ พร้อมแล้วใช่ไหมครับ ภูเขาสูงที่สุดในโลกชื่ออะไร?"

"เขาไกรลาส"

"ผิดครับ คำตอบที่ถูกคือ เอเวอเรสต์"

"ผิดยังไง คุณนี่ไม่เคยอ่านวรรณคดีหรือ มีหลักฐานชัดเจน เขาไกรลาสเป็นที่อยู่ของพระอิศวรกับเหล่าเทวดานางฟ้า ก็ย่อมต้องสูงที่สุดในโลกซี เทวดาที่ไหนอยู่ที่ต่ำกว่าเล่า"

"แต่..."

"ไม่มีแต่ ไม่ต้องแต่ คำถามคุณไม่เจาะจง แน่นอนภูเขาที่สูงที่สุดในโลกทางภูมิศาสตร์ใครๆ ก็รู้ว่าคือเอเวอเรสต์ แต่มันง่ายไป อีกอย่างทั้งเขาเอเวอเรสต์และเขาไกรลาสต่างก็อยู่แถวหิมาลัย ไม่ผิดกันเท่าไหร่หรอก"

"ท่านพูดมีเหตุผลครับ ต่อไปเป็นปัญหาด้านชีววิทยาครับ ปะการังเป็นพืชหรือสัตว์?"

"สัตว์ครับ เอ้ย! พืช... เอ้ย! สัตว์ครับ"

"แน่ใจนะครับ?"

"เอ้อ! ไม่พืชก็สัตว์"

"เอาให้แน่ ๆ ดีกว่าครับ"

"พืชครับ"

"ข้อนี้ผิ---"

"เดี๋ยวๆๆๆ ไม่เอาดีกว่า สัตว์ครับสัตว์"

"ถูกต้องครับ เหล้าที่เราดื่มทำมาจากไหน?"

"โรงงานเหล้า"

"เอ้อ! ก็คงถูกนะครับ ผมถามไม่รัดกุมเอง ความจริงผมหมายถึงทำมาจากอะไร ข้อต่อไปดีกว่า อนุมูลอิสระคืออะไร?"

"ก็คืออนุมูลที่เป็นอิสระน่ะ เข้าใจไหม มีอิสระเสรีภาพ ก็เหมือนพวกมุ้งเล็กมุ้งใหญ่ในพรรคการเมืองนั่นแหละ ถ้าจับคู่กันได้ลงตัว แบ่งผลประโยชน์กันได้ลงตัวก็ไม่เป็นไร แต่ถ้าไม่ลงตัว พรรคก็แตก"

"อือ! จะว่าถูกก็ถูก แต่..."

"งั้นก็ถูกก็แล้วกัน เสียเวลา ถามข้อต่อไปเลย"

"ไดโนเสาร์พันธุ์ไหนตัวใหญ่ที่สุด?"

"คุณรู้ไปแล้วมีประโยชน์อะไรขึ้นมา พวกมันก็ตายไปหมดโลกตั้งนานแล้ว"

"ช่วยตอบคำถามด้วยเถอะครับ"

"อย่าให้ผมตอบคำถามแบบปัญหาโลกแตกเลยครับ ถามแบบนี้ก็เหมือนถามว่า ไก่กับไข่อย่างไหนเกิดก่อนกัน โลกเราตอนนี้มีไดโนเสาร์เป็นๆ อยู่หรือเปล่า? ก็เปล่า มีใครเคยเห็นไดโนเสาร์จริงๆ บ้าง? ก็เปล่า ทั้งหมดนี้เป็นเพียงการคาดคะเนจากโครงกระดูกไม่กี่ท่อนเท่านั้น ไม่สามารถใช้เป็นหลักฐานในชั้นศาลได้ ถ้าคุ๊มีปัญหาก็ตั้งคณะกรรมการมาสอบสวนซี"

"ท่านพูดถูก เปลี่ยนคำถามก็แล้วกัน กระแสน้ำอุ่น กัลฟ์ สตรีม เกิดที่ไหน?"

"ก็เกิดจากเครื่องทำน้ำอุ่นยี่ห้อ กัลฟ์ สตรีม น่ะซี"

"ไม่ใช่ครับ เสียใจด้วยครับ ข้อนี้ตอบผิด กระแสน้ำอุ่น กัลฟ์ สตรีม เกิดที่มหาสมุทรแอตแลนติคครับ"

"ปัดโธ่! คุณหมายถึงกระแสน้ำอุ่นบนมหาสมุทรหรอกหรือ ข้อนี้ผมรู้อยู่แล้ว ผมเข้าใจว่าคุณหมายความถึงน้ำอุ่นจากเครื่องทำน้ำอุ่น"

"แล้วมีเครื่องทำน้ำอุ่นยี่ห้อ กัลฟ์ สตรีม จริงๆ ด้วยหรือครับ"

"มีซีครับ"

"แต่ผมไม่เคยเห็นมีขายที่ไหน"

"คุณจะไปเห็นที่ไหนกันเล่า ก็มันเป็นสินค้าใหม่กำลังจะวางตลาดครับ ผมเป็นนายทุนผลิตเอง เป็นเครื่องทำน้ำอุ่นยี่ห้อใหม่ ผมว่าจะไม่บอกแล้วเชียว เป็นความลับทางการค้าน่ะครับ"

"โอ! เป็นเรื่องที่บังเอิญจริงๆ งั้นผมก็เข้าใจผิดไปเอง เปลี่ยนคำถามก็แล้วกันนะครับ ระบอบประชาธิปไตยแบบที่เรารู้จักกันในปัจจุบันเริ่มต้นที่ไหน?"

"สหรัฐฯ"

"ไม่ถูก คำตอบที่ถูกคือกรีกครับ"

"ไม่ถูกได้ยังไงครับ สหรัฐฯกับกรีกก็มาจากต้นกำเนิดเดียวกัน ตอนโลกเรากำเนิด เรามีสิ่งมีชีวิตแบบเซลล์เดียว แล้ววิวัฒนาการเป็นสัตว์เลือดอุ่นหลายเผ่าพันธุ์ ตอนที่เกิดสัตว์ประเภทหมาขึ้นมานั้น เราไม่มีการแบ่งเขาแบ่งเรา..."

"พอครับๆ ท่าน เอาเป็นว่าข้อนี้ท่านตอบถูกอีกแล้วครับ ข้อต่อไปเป็นความรู้เกี่ยวกับเรขาคณิต พร้อมแล้วใช่ไหมครับ?"

"ใช่ ผมตอบถูกไหมครับ?"

"เมื่อกี้ไม่ใช่คำถามครับ เอาละ ต่อไปคือคำถาม พายมีค่าเท่าไร?"

"150 บาท"

"ผิดครับ พายมีค่าเท่ากับ เศษ 22 ส่วน 7 หรือ 3.1428"

"ผมตอบไม่ผิดหรอกครับ พายอันละ 150 บาทจริงๆ มีขายตามท่าเรือ"

"ผมไม่ได้หมายถึงไม้พายเรือ"

"งั้นก็ต้องบอกให้ชัดว่าเป็นพายอะไร พายเรือ พายเค้ก พายสังขยา พายฟักทอง โธ่! ถ้าพายอย่างที่คุณถามใครๆ ก็รู้ครับ เท่ากับ เศษ 22 ส่วน 7 หรือ 3.1428 แต่มันง่ายไป"

"ผมเชื่อว่าผมบอกท่านก่อนว่าเป็นคำถามเกี่ยวกับเรขาคณิต"

"ใช่ซีครับ การพายเรือย่อมเกี่ยวกับเรขาคณิตอยู่แล้ว ถ้าพายผิดองศา เรือก็ไม่แล่นไปไหน มันเกี่ยวกันชัดๆ อยู่แล้ว"

"ถูกของท่านครับ มุมภายในของสามเหลี่ยมรวมกันเท่ากับกี่องศา?"

"สามเหลี่ยมแบบไหนล่ะคุณ?"

"แบบไหนก็ได้ครับ"

"อ๊ะ! ถามแบบนี้กำกวม ไม่ได้ ต้องเจาะจงมาเลย สังคมเราวุ่นวายทุกวันนี้ก็เพราะเราชอบทำอะไรกำกวม ไม่กล้าฟันธง ปากว่าตาขยิบ"

"แต่..."

"ไม่ได้ๆ คุณต้องเจาะจงว่าเป็นสามเหลี่ยมแบบไหน สามเหลี่ยมด้านเท่า สามเหลี่ยมด้านไม่เท่า สามเหลี่ยมมุมฉาก สามเหลี่ยมคางหมู สังคมเราวุ่นวายทุกวันนี้ก็เพราะเราชอบทำอะไรกำกวม ไม่กล้าฟันธง ปากว่าตาขยิบ"

"งั้นถามข้อใหม่เลยดีกว่า รถไฟขบวนแรกวิ่งเร็ว 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขบวนที่สองวิ่งเร็ว 105 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขบวนแรกออกก่อนขบวนหลังครึ่งชั่วโมง อยากทราบว่าขบวนหลังจะตามทันขบวนแรกเมื่อไหร่?"

"ไม่มีวันทันกันครับ"

"ผิด..."

"ไม่ผิดเด็ดขาด เพราะถึงรถไฟขบวนหลังจะแล่นเร็วกว่า แต่พนักงานขับรถไฟไม่มีวันขับเลยหน้าขบวนแรก ไม่งั้นก็ชนกันวินาศสันตะโรน่ะซีคุณ มันเป็นจรรยาบรรณของพนักงานขับรถไฟนะครับ"

"นี่เป็นปัญหาทางคณิตศาสตร์นะครับ ไม่ใช่ปัญหาเชาวน์"

"อ้าว! ก็คุณไม่ได้ระบุก่อนว่าเป็นคำถามคณิตศาสตร์ ผมก็คิดว่าเป็นปัญหาเชาวน์ อีกอย่างเราจะเรียนคณิตศาสตร์ไปทำไม หากไม่นำมาใช้ให้เป็นประโยชน์ในชีวิตประจำวันจริงๆ หากเด็กๆ ของเราเรียนท่องจำกันแบบนี้ ประเทศเราก็ไม่มีวันก้าวไปไหน เพราะเราเรียนอะไรที่ไม่มีประโยชน์ ไม่มีสาระเอาเสียเลย"

"ครับท่าน ท่านพูดถูกอีกแล้วครับท่าน"

"ใครเป็นผู้ประดิษฐ์วัคซีนป้องกันโรคหมาบ้า?"

"ไม่มี"

"ผิดครับ ผู้ประดิษฐ์ชื่อนาย..."

"ผิดยังไง วัคซีนป้องกันโรคพิษหมาบ้าน่ะประดิษฐ์ได้ที่ไหนเล่าเป็นการค้นพบต่างหาก คำว่า ประดิษฐ์ น่ะใช้กับเครื่องไม้เครื่องมือ ไม่ใช่สิ่งที่มีอยู่แล้วในธรรมชาติ"

"เก่งมากครับ ท่านสอบผ่านแล้ว ยอดเยี่ยมมากครับ ประชาชนจะได้เคลียร์เสียทีว่า ท่านไม่ได้ซื้อปริญญาบัตรมา"

"ก็บอกแล้วไง เสียเวลาผมน่ะไม่ว่า แต่เสียงบประมาณของชาติเปล่าๆ ผมทนไม่ได้ ผมทำงานมานานป่านนี้ แก้ปัญหาให้ชาติมากมาย นั่นก็คือความรู้ชั้นสูงแล้ว ปริญญาเป็นเพียงกระดาษติดฝาเท่านั้น ใบปริญญามีค่าอะไรถ้าไร้ผลงาน"

"ถูกของท่านครับ แหม! ท่านนี่มีกำลังใจเยอะเชียวนะครับ มีผู้มาเชียร์ท่านในห้องส่งนี้มากมายเหลือเกิน ตอบถูกทีนึง เสียงปรบมือดังกระหึ่มเลย"

"ก็ต้องขอบคุณพี่น้องประชาชนที่มาให้กำลังใจกัน เชื่อไหมว่าเดี๋ยวก็คงมีตัวที่กล่าวหาพล่อยๆ อีกว่าเป็นม็อบที่ผมจัดตั้ง"

"แล้วใช่หรือไม่ครับ?"

"ใช่ เอ้ย! ไม่ใช่ ว้า! ผมตอบคำถามมากไปจนมึน"

"ท่านจะไปฉลองที่ไหนครับ?"

"ไม่ฉลอง ความสำเร็จไม่ได้มีไว้ฉลอง ความรู้ไม่ได้มีไว้ฉลอง แต่เอาไว้ช่วยเหลือชาวบ้าน นี่ก็ว่าจะไปส่งชาวบ้านที่มาจากหาดใหญ่สักหน่อย อุตส่าห์เดินทางมาจากอีสานตั้งไกลเพื่อให้กำลังใจผม"

"แต่หาดใหญ่อยู่ทางใต้นะครับ"

"คุณไม่รู้อะไร ทิศเหนือ ทิศใต้ หมู่บ้าน ตำบล จังหวัดก็เป็นเพียงสิ่งสมมุติทั้งสิ้น ถ้ามองโลกจากจักรวาล มันมีเหนือใต้ออกตกที่ไหนเล่า ทุกอย่างในโลกเป็นมายา..."

"ขอโทษครับท่าน ท่านพูดถูกอีกแล้วครับท่าน"

วินทร์ เลียววาริณ
29-7-25

(ดัดแปลงจาก หลังอานบุรี อ่านแล้วกรุณาอย่าเครียด)