• วินทร์ เลียววาริณ
    1 วันที่ผ่านมา

    เช้านี้ตื่นขึ้นมาเห็นข่าวทรัมป์ประกาศว่า สงครามอิสราเอล-อิหร่านจบแล้วนะ ก็คอยดูกันต่อไป เพราะที่ถูกน่าจะเรียกว่าสงครามสหรัฐฯ-อิหร่าน

    สิ่งหนึ่งที่ชาวโลกจำนวนมากไม่รู้คือ ความขัดแย้งระหว่างสหรัฐฯ-อิหร่านเริ่มมานานก่อนเหตุการณ์อิหร่านจับชาวเมริกัน 66 คนเป็นตัวประกันในปี 1979 (ถูกสร้างเป็นหนังเรื่อง Argo)

    หลายคนไม่รู้ว่าเหตุการณ์ปี 1979 มีรากมาจากเหตุการณ์ปี 1953 คือรัฐประหารในอิหร่านในปี 1953 โดยสหรัฐฯและอังกฤษ

    ฟังไม่ผิดหรอกครับ คนทำรัฐประหารคือ CIA + MI6

    เหตุการณ์นี้ก็ถูกสร้างเป็นหนังสารคดีชื่อ Coup 53

    แม้เป็นหนังสารคดี แต่มีการแสดงบางส่วน เล่นโดย Ralph Fiennes หนังได้รับรางวัลมากมาย และเช่นเคย หนังแบบนี้ไม่เข้าบ้านเรา

    เอาละ คำถามคือเกิดอะไรขึ้น?

    ตอบสั้นๆ คือน้ำมัน

    ความวุ่นวายในตะวันออกกลางมาจากน้ำมัน ถ้าตะวันออกกลางไม่มีน้ำมัน อเมริกัน อังกฤษก็ไม่เข้าไปให้เมื่อย

    ตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 20 อังกฤษไปกอบโกยน้ำมันจากอิหร่านจำนวนมหาศาล ก่อตั้งบริษัท BP Oil หรือ British Petroleum

    ปัญหาเกิดขึ้นเมื่อนายกฯอิหร่าน Mohammad Mosaddegh ต้องการให้น้ำมันเป็นผลประโยชน์ของคนทั้งชาติ (nationalist policies)

    อังกฤษเห็นว่าหาก Mohammad Mosaddegh ทำให้น้ำมันเป็นของชาติอย่างเดียวได้สำเร็จ จะเป็นตัวอย่างที่ทำให้ชาติที่มีน้ำมันอื่นๆ ทำตาม เช่น คูเวต ซาอุดิอาระเบีย อินโดนีเซีย ฯลฯ จะคุมประเทศอื่นได้ยาก ยอมไม่ได้เด็ดขาด

    ยอมไม่ได้ก็ต้องล้มรัฐบาล

    อังกฤษเข้าหาสหรัฐฯ ขอให้ช่วยที ตอนนั้นเป็นยุคของทรูแมน (คนสั่งทิ้งระเบิดที่ฮิโรชิมาและนางาซากิ) ทรูแมนลังเล พอนายพล ดไวต์ ดี. ไอเซนฮาวร์ ขึ้นมาเป็นประธานาธิบดี ก็ตกลง อนุญาตให้ดำเนินการ ส่งซีไอเอไปทำงานร่วมกับ MI6 ชื่อปฏิบัติการ Operation Ajax

    ซีไอเอที่ส่งไปเป็นหลานประธานาธิบดีรูสเวลต์ ชื่อ Kermit Roosevelt Jr.

    Kermit Roosevelt ไม่รู้เรื่องอิหร่านใดๆ ทั้งสิ้น แต่รับเครดิตไปเต็มๆ ส่วนคนทำงานจริงๆ คือ MI6 เป็นคนอังกฤษที่โตที่ตะวันออกกลาง ชื่อ Norman Darbyshire (ในหนังสารคดีเรื่อง Coup 53 แสดงโดย Ralph Fiennes)

    การก่อรัฐประหารครั้งนี้ สหรัฐและอังกฤษว่าจ้างนักเดินขบวน ใช้ลูกเล่น กลอุบายทุกชนิด สร้างสถานการณ์ว่าพวกคอมมิวนิสต์กำลังจะมา เกิดความรุนแรง มีคนตาย

    รัฐประหารสำเร็จ สหรัฐฯให้ชาห์ขึ้นมามีอำนาจ

    จะเห็นว่าประชาธิปไตยในอิหร่านหายไปได้อย่างไร เพราะใคร และเพราะอะไร

    หลังจากปฏิบัติการครั้งนี้สำเร็จ อเมริกันก็ช่วยก่อรัฐประหารอีกหลายประเทศ เช่น กัวเตมาลา (1954) ชิลี (1973) เวียดนาม (นายพลเวียดนามใต้ทุกคนที่จะก่อรัฐประหารต้องขออนุญาตวอชิงตันก่อน) ฯลฯ บางครั้งก็ไม่สำเร็จ เช่น ปฏิบัติการ Bay of Pigs โดย จอห์น เอฟ เคนเนดี

    ใช่ เจ้าพ่อรัฐประหารตัวจริงก็คือพี่เบิ้มของเรานี่เอง

    อุดมคติทางการเมืองเป็นแค่ภาพมายา ทุกอย่างอยู่ที่ผลประโยชน์ ทุกอย่างเป็นธุรกิจการเมือง

    วินทร์ เลียววาริณ
    24-6-25

    0
    • 0 แชร์
    • 31
บทความล่าสุด
ดูทั้งหมด